Προϋποθέσεις για να είναι κάποιος ανάδοχος γονέας:
1.Να έχει διανοητική, σωματική και ψυχική υγεία
2.Να μην έχει καταδικαστεί για πράξεις που θα μπορούσαν να του στερήσουν τη γονική μέριμνα
3.Να μπορούν να καλύψουν τη διατροφή, μόρφωση και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των παιδιών
4.Να έχουν ηλικία έως 50 ετών και διαφορά από τον ανάδοχο το λιγότερο 18 έτη
Πρόσθετες προϋποθέσεις για τον ανάδοχο γονέα που κρίνει η Κοινωνική Υπηρεσία:
-να διαθέτει υπομονή, κατανόηση, συναισθηματική στήριξη, σταθερότητα και ασφάλεια
-να προσφέρουν θετικές εμπειρίες ομαλής οικογενειακής ζωής
-να είναι ευέλικτοι στο να αποδέχονται και να κατανοούν την φυσική οικογένεια του παιδιού και στο να αντιμετωπίσουν τυχόν δύσκολη συμπεριφορά του παιδιού
-να αναπτύσσουν στο παιδί αυτοπεποίθηση και ενθάρρυνση να αναπτύσσουν ανθρώπινες σχέσεις
-να ενδιαφέρονται για την υγεία, την μόρφωση και την ανάπτυξη των ικανοτήτων του ανηλίκου
-να σέβονται και να αποδέχονται την ταυτότητά του ανηλίκου
-να είναι προετοιμασμένοι να αναλάβουν το ρόλο του γονιού για το ανάδοχο παιδί και να συνεργαστούν με τον κοινωνικό λειτουργό για το συμφέρον του
Υποχρεώσεις ανάδοχων γονέων:
Οι ανάδοχοι γονείς :
1ον υποχρεούνται να διευκολύνουν την επικοινωνία των φυσικών γονέων (ή του επιτρόπου) με τον ανήλικο, εφόσον δεν παραβλάπτονται ουσιώδη συμφέροντά του. Σε περίπτωση διαφωνίας, αποφασίζει το δικαστήριο
2ον υποχρεούνται να παρέχουν ανελλιπώς στους φυσικούς γονείς (ή στον επίτροπο), καθώς και στην αρμόδια κοινωνική υπηρεσία, πληροφορίες σχετικά με το πρόσωπο και τις συνθήκες διαβίωσης και ανάπτυξης του ανηλίκου
3ον δεν έχουν το δικαίωμα να ενεργούν εναντίον της βούλησης των φυσικών γονέων (ή του επιτρόπου) εάν αυτή εκφράστηκε ρητά
Δικαιώματα ανάδοχων γονέων:
Οι ανάδοχοι γονείς:
1ον ασκούν στο όνομα και για λογαριασμό των φυσικών γονέων (ή του επιτρόπου) όσες αρμοδιότητες είναι απαραίτητες για να μεριμνούν για τις τρέχουσες και τις επείγουσες ανάγκες του ανηλίκου. Ο νόμος ή η δικαστική απόφαση μπορεί να παρέχουν στους ανάδοχους γονείς περισσότερες αρμοδιότητες.
2ον έχουν το δικαίωμα να αξιώνουν από τους φυσικούς γονείς (ή τον επίτροπο) πριν αυτοί λάβουν οποιαδήποτε απόφαση σχετική με τον ανήλικο, να τους παρέχουν τη δυνατότητα να διατυπώνουν τη γνώμη τους.
Αφαίρεση αρμοδιοτήτων από τους φυσικούς γονείς ή τον επίτροπο:
Όταν η ένταξη του ανηλίκου στην ανάδοχη οικογένεια γίνεται διαρκέστερη, ενώ παράλληλα εξασθενούν οι δεσμοί του με τους φυσικούς γονείς του, οι ανάδοχοι γονείς έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν από το δικαστήριο να αφαιρέσει από τους φυσικούς γονείς εν όλω ή εν μέρει την επιμέλεια του προσώπου του ανηλίκου ή και τη διαχείριση της περιουσίας του. Στην τελευταία περίπτωση οι ανάδοχοι γονείς καθίστανται «επίτροποι».
Αν ο ανήλικος τελεί ήδη υπό επιτροπεία και συντρέχουν οι πιο πάνω προϋποθέσεις, οι ανάδοχοι γονείς μπορούν να ζητήσουν από το δικαστήριο, είτε να διοριστούν συνεπίτροποι είτε να ανατεθεί σε αυτούς ολόκληρη η επιτροπεία.
Άρση της αναδοχής:
Οι φυσικοί γονείς (ή ο επίτροπος) που ανέθεσαν την φροντίδα του ανηλίκου στους ανάδοχους γονείς με σύμβαση, έχουν το δικαίωμα να ανακαλούν την ανάθεση οποτεδήποτε.
Με την ίδια εξαίρεση μπορεί και το δικαστήριο αν η ανάθεση έγινε με απόφαση του, να θέτει τέρμα σε αυτήν, όταν το ζητούν οι φυσικοί γονείς ή ο επίτροπος, εφόσον διαπιστώνει ότι εξέλιπαν οι λόγοι για τους οποίους είχε αποφασιστεί το μέτρο.
Το δικαστήριο μπορεί επίσης να αίρει την ανάθεση και να εμπιστεύεται την φροντίδα του ανηλίκου σε άλλους, με αίτηση (1) των φυσικών γονέων ή του επιτρόπου, (2) άλλων συγγενών, (3) του εισαγγελέα ή (4) και αυτεπαγγέλτως, όταν διαπιστώνει ότι η ανάδοχη οικογένεια δεν είναι κατάλληλη να ανταποκριθεί στα καθήκοντά της.
Τι συνεκτιμά το δικαστήριο:
Σε κάθε περίπτωση, η απόφαση του δικαστηρίου πρέπει να είναι σύμφωνη με το συμφέρον του ανηλίκου.
Το δικαστήριο οφείλει πριν αποφασίσει να ακούσει (1) το ανήλικο ανάλογα με την ωριμότητά του, (2) τους αναδόχους και (3) τους φυσικούς γονείς (ή τον επίτροπο). Στην συνέχεια συνεκτιμά την έκθεση της αρμόδιας κοινωνικής υπηρεσίας.
Εποπτεία της κοινωνικής υπηρεσίας:
Σε κάθε περίπτωση αναδοχής ανηλίκου, η αρμόδια κοινωνική υπηρεσία παρακολουθεί με εξειδικευμένους υπαλλήλους της την εξασφάλιση των απαραίτητων υλικών και ηθικών προϋποθέσεων για την κανονική διαβίωση και ανάπτυξη του ανηλίκου, επεμβαίνει με κατάλληλες συμβουλές ή άλλες πρόσφορες μεθόδους κάθε φορά που το επιβάλλει το συμφέρον του και αναφέρεται σχετικά στο δικαστήριο.
Όταν η αναδοχή του ανηλίκου γίνεται με σύμβαση έχουν τόσο οι φυσικοί γονείς ή ο επίτροπος όσο και οι ανάδοχοι γονείς την υποχρέωση να αναγγείλουν χωρίς καθυστέρηση την σύμβαση στην κοινωνική υπηρεσία.
Η κοινωνική υπηρεσία αναλαμβάνει υποστηρικτικό, ενθαρρυντικό και καθοδηγητικό ρόλο στην όλη διαδικασία.