ΨΗΦΙΑΚΗ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΡΓΩΝ ΗΧΟΥ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΑΣ. ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΟΠΙ
ΜΠρΑθ 2365/2013 (Διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων)
Περίληψη απόφασης: Υποχρέωση παραγωγού υπαγόμενων στο άρθρο 18 του Ν 2121/1993 τεχνικών μέσων πρόσφορων για ελεύθερη αναλογική και ψηφιακή αναπαραγωγή έργων ήχου και εικόνας απέναντι σε οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης για υποβολή υπεύθυνης δήλωσης σχετικά με τη συνολική αξία των αναλογικών και ψηφιακών υλικών φορέων που είναι πρόσφοροι για την αναπαραγωγή οπτικοακουστικών έργων (ήχου και εικόνας) προς τον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Εύλογη αμοιβή άρθρου 18 παρ. 3 του Ν 2121/1993 . Από τις διατάξεις των άρθρων 3 παρ. 1, 18 παρ. 1 54 παρ. 1 και 55 παρ. 1 και 3 του Ν 2121/1993 προκύπτει ότι η υποχρέωση υποβολής της υπεύθυνης δήλωσης όπως και η υποχρέωση της καταβολής της αμοιβής δεν συνδέεται με τη συντελεσμένη αναπαραγωγή των έργων, αλλά αρκεί το πρόσφορο των αντικειμένων για αναπαραγωγή, ενώ δεν ασκεί καμία επιρροή στην επίδικη υποχρέωση η ιδιότητα των αγοραστών των τεχνικών μέσων. Τούτο επιβεβαιώνεται και από το ότι μετά την τροποποίηση του άρθρου 18 παρ. 3 του Ν 2121/1993 με το άρθρο 14 παρ. 1 του Ν 3049/2002 έπαυσε πλέον να λαμβάνεται ως βάση υπολογισμού η τιμή χονδρικής ή λιανικής πώλησης των αναφερόμενων αντικειμένων και τέτοια λαμβάνεται πλέον υπόψη η τιμή εισαγωγής ή διάθεσης από το εργοστάσιο.
[…] Με την υπό κρίση από 26.4.2012 αίτηση οι αιτούντες ισχυρίζονται ότι είναι οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων και λειτουργούν, κατόπιν αδείας του Υπουργού Πολιτισμού, με τη μορφή αστικών μη κερδοσκοπικών συνεταιρισμών περιορισμένης ευθύνης, στο πλαίσιο των διατάξεων του Ν 2121/1993, με αποκλειστικό σκοπό τη διαχείριση και προστασία των περιουσιακών δικαιωμάτων και των εξουσιών που απορρέουν από αυτά των μελών τους, δικαιούχων δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων, μεταξύ των οποίων και το δικαίωμα της εύλογης αμοιβής του άρθρου 18 του Ν 2121/1993 επί της αξίας των τεχνικών μέσων που είναι πρόσφορα για την αναπαραγωγή ήχου ή εικόνας ή ήχου και εικόνας.
Ότι η καθ’ ης η αίτηση ανώνυμη εταιρεία είναι παραγωγός υπαγόμενων στο άρθρο 18 παρ. 3 Ν 2121/1993 τεχνικών μέσων που είναι πρόσφορα για την ελεύθερη αναλογική και ψηφιακή αναπαραγωγή έργων ήχου και εικόνας. Ότι οι αιτούντες κοινοποίησαν στην καθ’ ης, την 1.2.2012, την από 25.1.2012 εξώδικη πρόσκληση, με την οποία την καλούσαν, όπως εντός ένα (1) μήνα από την κοινοποίησή της, να δηλώσει εγγράφως προς τον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΟΠΙ) υπεύθυνη δήλωση σχετικά με τη συνολική αξία των αναλογικών και ψηφιακών συσκευών εγγραφής ήχου και εικόνας και των αναλογικών και ψηφιακών υλικών φορέων, που είναι πρόσφοροι για την αναπαραγωγή οπτικοακουστικών έργων (ήχου και εικόνας), που η καθ’ ης είχε διαθέσει α) κατά το χρονικό διάστημα από 1.1.2005 έως 31.12.2011 και να δηλώσει ότι πράγματι αυτή είναι η συνολική αξία χωρίς καμία απόκρυψη. Ότι, αν και παρήλθε χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του μήνα από την επίδοση της άνω πρόσκλησης στην καθ’ ης, η τελευταία δεν υπέβαλε στον άνω Οργανισμό (ΟΠΙ) τη σχετική δήλωση, ούτε κατέβαλε την οφειλόμενη εύλογη αμοιβή, καθόσον δεν ήταν δυνατός ο υπολογισμός της. Ζητούν δε, συνεπεία των ανωτέρω, να υποχρεωθεί η καθ’ ης να υποβάλει αμέσως στον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΟΠΙ) υπεύθυνη δήλωση, η οποία θα αναφέρει τη συνολική αξία των αναλογικών και ψηφιακών συσκευών εγγραφής έργων ήχου και εικόνας (οπτικοακουστικών έργων) και των αναλογικών και ψηφιακών υλικών φορέων ήχου και εικόνας, που η καθ’ ης έχει παραγάγει και διαθέσει στην Ελλάδα, κατά το χρονικό διάστημα από 1.1.2005 έως 31.12.2011 και ότι αυτή είναι πράγματι η συνολική αξία χωρίς καμία απόκρυψη, να απειληθεί κατά της καθ’ ης και υπέρ εκάστου των αιτούντων χρηματική ποινή 29.347,03 ευρώ για κάθε περίπτωση μη συμμόρφωσης της προς την απόφαση που θα εκδοθεί και να καταδικαστεί η καθ’ ης στη δικαστική τους δαπάνη.
Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα η αίτηση, για το ορισμένο της οποίας δεν απαιτείται η αναφορά του τρόπου αναδρομικής συμπλήρωσης των τιμολογίων που έχουν εκδοθεί προκειμένου να καταβληθεί η επίμαχη αμοιβή, παραδεκτά φέρεται προς συζήτηση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου, κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων (άρθρα 25 παρ. 2 και 686 επ. ΚΠολΔ, 18 παρ. 6 Ν 2121/1993 ) και είναι νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1, 2, 3, 6 επ., 18 παρ. 3-6, 54, 55, 56, 58 του Ν 2121/1993 . Πρέπει, επομένως, να ερευνηθεί περαιτέρω ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα.
Από την εκτίμηση της ένορκης κατάθεσης του μάρτυρα του τέταρτου των αιτούντων, Α.Π., που εξετάσθηκε νομότυπα στο ακροατήριο και όλων των εγγράφων που επικαλούνται και προσκομίζουν οι διάδικοι πιθανολογήθηκαν τα ακόλουθα : Οι αιτούντες αστικοί μη κερδοσκοπικοί συνεταιρισμοί είναι οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης, με αποκλειστικό σκοπό τη διαχείριση και προστασία των περιουσιακών δικαιωμάτων και το)ν εξουσιών που απορρέουν από αυτά των μελών τους, δικαιούχων δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων. […] Μεταξύ των αρμοδιοτήτων των αιτούντων είναι και η είσπραξη της εύλογης αμοιβής που δικαιούνται τα μέλη του κατά το άρθρο 18 παρ. 3 του Ν 2121/1993 καθώς και η διανομή της σ’ αυτά (άρθρο 55 παρ. 1 περ. δ΄ ιδίου νόμου). Μεταξύ των υπόχρεων για καταβολή εύλογης αμοιβής στα μέλη των αιτούντων οργανισμών, κατά τις διατάξεις του άρθρου 18 παρ. 3 του Ν 2121/1993 , είναι και η καθ’ ης εταιρεία, η οποία είναι παραγωγός αναλογικών και ψηφιακών συσκευών εγγραφής ήχου και εικόνας (οπτικοακουστικών έργων) καθώς και αναλογικών και ψηφιακών υλικών φορέων, που είναι πρόσφοροι για την αναπαραγωγή ήχου και εικόνας (οπτικοακουστικών έργων). Οι αιτούντες κοινοποίησαν στην καθ’ ης, την 1.2.2012, την από 25.1.2012 εξώδικη δήλωση - πρόσκλησή τους […], με την οποία την καλούσαν να δηλώσει, εντός προθεσμίας ενός μηνός από την επίδοση της άνω πρόσκλησης, εγγράφως και υπευθύνως, κατά το Ν 1599/1986 , κοινοποιώντας τη σχετική υπεύθυνη δήλωση προς τον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΟΓΠ), τη συνολική αξία : α) των αναλογικών και των ψηφιακών συσκευών εγγραφής ήχου και εικόνας, των αναλογικών και των ψηφιακών υλικών φορέων, που είναι πρόσφοροι για την αναπαραγωγή οπτικοακουστικών έργων (ήχου και εικόνας), όπως και οποιουδήποτε αναλογικού ή ψηφιακού τεχνικού μέσου που η καθ’ ης είχε διαθέσει κατά το χρονικό διάστημα από 1.1.2005 έως 31.12.2011 και ότι αυτή ήταν πράγματι η συνολική αξία χωρίς καμία απόκρυψη».
Μολονότι, όμως, παρήλθε χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του μήνα από την επίδοση της άνω πρόσκλησης στην καθ’ ης η τελευταία υπέβαλε στον άνω Οργανισμό (ΟΠΙ) την από 2.10.2012 υπεύθυνη δήλωση με την οποία δήλωσε ότι η συνολική αξία των αναλογικών και ψηφιακών συσκευών εγγραφής έργων ήχου και εικόνας, που η ως άνω εταιρεία διέθεσε προς ιδιώτες χρήστες στην Ελλάδα κατά το χρονικό διάστημα από 1.1.2005 έως 31.12.2011 είναι 4.785,50 ευρώ, και ότι η συνολική αξία των αναλογικών και ψηφιακών υλικών φορέων ήχου και εικόνας, που είναι πρόσφοροι για την αναπαραγωγή οπτικοακουστικών έργων, που η ως άνω εταιρεία διέθεσε προς ιδιώτες χρήστες στην Ελλάδα, κατά το χρονικό διάστημα από 1.1.2005 έως 31.12.2011 είναι μηδενική.
Ο ισχυρισμός της καθ’ ης ότι η ίδια δεν υποχρεούται στην υποβολή της δηλώσεως του άρθρου 18 παρ. 6 του Ν 2121/1993 , διότι αυτή δεν πωλεί σε οικιακούς χρήστες (καταναλωτές), αλλά σε μεγάλες εταιρίες και οργανισμούς που προμηθεύονται από αυτήν και εμπίπτουν στους λεγόμενους «μεγάλους χρήστες» οι οποίοι δεν προβαίνουν σε ιδιωτική αλλά σε επαγγελματική χρήση των εξαρτημάτων και συστημάτων που χρησιμοποιούν στα πλαίσια των επαγγελματικών δραστηριοτήτων τους - είναι απορριπτέος ως νόμω αβάσιμος, διότι από τις διατάξεις των άρθρων 3 παρ. 1, 18 παρ. 1 και 3, 54 παρ. 1 και 55 παρ. 1 και 3 του Ν 2121/1993 , προκύπτει, ότι η υποχρέωση υποβολής της ως άνω υπεύθυνης δηλώσεως, όπως και η υποχρέωση της καταβολής της αμοιβής δεν συνδέεται με τη συντελεσμένη αναπαραγωγή των έργων, αλλά αρκεί το πρόσφορο των αντικειμένων για αναπαραγωγή, ενώ δεν ασκεί καμιά επιρροή στην επίδικη υποχρέωση η ιδιότητα των αγοραστών των τεχνικών μέσων. Τούτο επιβεβαιώνεται και από το ότι μετά την τροποποίηση του άρθρου 18 παρ. 3 του πιο πάνω νόμου με το άρθρο 14 παρ. 1 του Ν 3049/2002 , έπαυσε πλέον να λαμβάνεται ως βάση υπολογισμού η τιμή χονδρικής ή λιανικής πώλησης των αναφερομένων αντικειμένων και τέτοια λαμβάνεται αποκλειστικά πλέον υπόψη η τιμή εισαγωγής ή διάθεσης από το εργοστάσιο, γεγονός που εμμέσως, πλην σαφώς, αποσυνδέει την οφειλή της εύλογης αμοιβής από τον προς ον διατίθεται καταναλωτή και επιβάλλεται αδιακρίτως πλέον σε προηγούμενο στάδιο της εισαγωγής ή παραγωγής (ΕφΑθ 3157/2011 , ΕφΑθ 3578/2010 , αδημ.).
Επίσης, ο ισχυρισμός της καθ’ ης ότι η άσκηση του δικαιώματος των αιτούντων μετά μεγάλο χρονικό διάστημα από τη δημοσίευση του σχετικού νόμου, καθώς και από τη σύσταση αυτών (αιτούντων), είναι καταχρηστική και επάγει επαχθείς οικονομικές επιπτώσεις καθόσον δεν είναι δυνατόν να εισπράξει αυτή αναδρομικά τα ποσά με το σύστημα της μετακύλισης προς τους ιδιώτες καταναλωτές, είναι απορριπτέος ως μη νόμιμος, καθόσον τα εκτιθέμενα για τη θεμελίωσή του περιστατικά, και αληθή υποτιθέμενα δεν καθιστούν καταχρηστική την άσκηση του δικαιώματος. Εξάλλου, μόνη η αδράνεια των αιτούντων να ασκήσουν την ένδικη αίτηση, χωρίς παράθεση και άλλων περιστατικών, από τα οποία να προκύπτει η δημιουργία εύλογης πεποίθησης στην καθ» ης ότι αυτοί δεν θα ασκήσουν πλέον το δικαίωμα τους, δεν αρκεί για να καταστήσει καταχρηστική την άσκηση του εν λόγω δικαιώματος (ΕφΑθ 4438/2008 , ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΕφΑθ 2014/2005 ΕλλΔνη 2008,571). Συνεπεία των ανωτέρω και αφού η καθ’ ης δεν υπέβαλε σχετική δήλωση, ούτε κατέβαλε την οφειλόμενη εύλογη αμοιβή του άρθρου 18 παρ. 3 του Ν 2121/1993 , πρέπει η υπό κρίση αίτηση να γίνει δεκτή ως ουσιαστικά βάσιμη, να υποχρεωθεί η καθ’ ης στην υποβολή της σχετικής δήλωσης για το χρονικό διάστημα από την 1.1.2005 έως τις 31.12.2011, να απειληθεί κατά της καθ’ ης και υπέρ εκάστου των αιτούντων χρηματική ποινή 20.000 ευρώ για κάθε περίπτωση μη συμμόρφωσης της προς την απόφαση που θα εκδοθεί και να καταδικαστεί η καθ’ ης στη δικαστική δαπάνη των αιτούντων λόγω της ήττας της (άρθρο 176 του ΚΠολΔ), κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο διατακτικό της παρούσας. […]
[Δέχεται την αίτηση.]
(ΠΗΓΗ: WWW.NB.ORG)